حدس می زنید این عکس کجاست؟

فکر می کنید تا چه حد دنیا را می‌شناسید و از مناطق مختلف آن سر در می‌آورید؟ نظرتان درباره رشد روزافزون علم و فناوری های جدید چیست؟ آیا تصور می‌کنید این انسان دوپا به همه جای عالم سر کشیده و جای جای آن را می‌شناسد؟ آیا هنوز هم مکانی مانده است که از آن بی‌اطلاع باشیم یا حداقل چیز زیادی درباره آن ندانیم؟ اگر در پاسخ دادن به سوالات بالا کمی مردد هستید در سلسله مطالب « حدس می‌زنید این عکس کجاست؟» با ما همراه باشید تا شما را با مناطقی از عالم روبه‌رو سازیم که درباره آن چیزی نشنیده اید یا کمتر از آن می‌‌دانید.

علوم مختلف با سرعتی سرسام آور در حال رشد و تکامل هستند به طوری که هر روز بعد از بلند شدن از خواب و مالیدن چشمانمان از طریق اینترنت، تلویزیون، رادیو، رسانه های نوشتاری و ... با اخباری رو به رو می‌شویم که بعد از شنیدنشان دهانمان از تعجب باز می‌ماند و باید دوباره چشمانمان را بمالیم، اما این بار از شدت تعجب!
اخترشناسان و منجمان از آن دست افرادی هستند که باعث می شوند مغز ما از شدت تعجب سوت بکشد. تلسکوپ‌های غول پیکر و پیشرفته آن‌ها در کنار فناوری‌های پیچیده شبیه سازی داده‌های دریافت شده از ماهواره‌های فضایی باعث شده است این دانشمندان هر روز اخبار جدید و جذابی برای ما داشته باشند.

تلسکوپ فضایی جیمز وب. جیمز وب یک تلسکوپ فروسرخ است در حالی که هابل قدرت رؤیت نور مرئی و طول‌موج‌هایی از فرابنفش را دارد. قطر آیینه آن 6.5 متر است در حالی که قطر آیینه هابل تنها 2.4 متر است

تلسکوپ فضایی هابل تا امروز نقش به سزایی در دستاوردهای فضایی داشته است و حتما تا به امروز نام آن را بارها شنیده اید اما حالا قرار است تلسکوپی به فضا ارسال شود که جانشین هابل شود: تلسکوپ فضایی جیمز وب. جیمز وب یک تلسکوپ فروسرخ است در حالی که هابل قدرت رؤیت نور مرئی و طول‌موج‌هایی از فرابنفش را دارد. قطر آیینه آن 6.5 متر است در حالی که قطر آیینه هابل تنها 2.4 متر است. هابل در فاصله 575 کیلومتری زمین واقع‌شده و در دمای 77 درجه کلوین کار می‌کند؛ در حالی که جیمز وب در دمایی سردتر و در فاصله دورتری از زمین کار خواهد کرد. پس با شروع کار این تلسکوپ فضایی باید منتظر اخبار به مراتب تعجب برانگیزتری باشیم!

در سلسه مطالب « حدس می زنید این عکس کجاست؟» قصد داریم شما را با تصاویری که اخترشناسان از جای جای کائنات تهیه می‌کنند آشنا سازیم. حالا به نظر شما دو تصویر بالا که قسمتی جدا شده از یک عکس کاملند متعلق به چه مکانی هستند؟

تصویر سمت چپ: جاری شدن تلماسه ها بر سطح مریخ

چه زمانی مریخ مانند مایع رفتار می کند؟ گرچه مایعات در جو رقیق مریخ به سرعت یخ می زنند ویا بخار می شوند، اما وزش بادهای مداوم و طولانی، ممکن است باعث شود که تپه های شنی بزرگ همچون مایعات جاری شده و یا حتی قطره قطره فروچکند. در سمت راست تصویر بالا، دو تختکوه مسطح واقع در جنوب مریخ در زمان تغییر فصل بهار به تابستان دیده می شوند. یک تپه با قله ای جزئی نیز در منتهاالیه سمت چپ تصویر دیده می شود. با وزش باد از سمت راست به چپ، شن های روان اطراف و روی تپه ها، رگه های تماشایی و بدیعی از خود برجای می گذارند. قطرات تیره قوسی شکل از شن نرم، برخان نام دارند. این ها عموزاده هایی فضایی برای اشکال مشابه شنی روی زمین هستند. برخان ها می توانند بدون تغییر شکل و دست نخورده در جهت باد حرکت کنند و حتی از یکدیگر عبور کنند. در زمان تغییر فصل، بادهای مریخی گرد و غبار را بلند می کنند. این بادها همواره تحت کنترل هستند تا ببینیم آیا دوباره شدت گرفته و به یکی دیگر از طوفان های شن معروف مریخی در مقیاس سیاره ای تبدیل می شوند.

تصویر سمت راست: تصویر رنگی هلن، قمر زحل

هلن، قمر زحل، اگرچه رنگ نامحسوسی دارد اما در هر نوری اسرارآمیز به نظر می رسد. در ماه ژوئن گذشته، فضاپیمای روباتیک کاسینی در حالی که در مدار زحل بدور آن حرکت می کرد در یک حرکت ناگهانی با سرعت به اندازه یک قطر زمین به سمت این قمر کوچک پرواز کرد و از آن با جزئیات بی نظیری عکس برداری نمود. در تصویر بالا گرچه دهانه ها و تپه های متداول دیده می شوند، اما نواحی دیگری نیز نشان داده شده اند که به طور غیرعادی هموار و رگه دار به نظر می رسند. سیاره شناسان در حال بررسی این جزئیات از عکس هلن هستند تا سرنخ هایی از منشا و شکل گیری این کوه یخی شناور 30 کیلومتری جمع آوری کنند. هلن به لحاظ این که درست پیشاپیش قمر بزرگ زحل، دیون، به دور این سیاره می گردد، باعث شده تا این قمر یکی از 4 قمر شناخته شده زحل باشد که دارای گرانشی معروف به نقاط لانگراژی ثابت اند و این یکی دیگر از نکات اعجاب انگیز هلن است.